52. Il est cinq heures, Paris s'éveille (1968) - Jacques Dutronc

Jacques Dutronc (Parijs, 28 april 1943) is opgeleid als grafisch ontwerper, maar werd uiteindelijk zanger, componist en filmacteur. Het gelijknamige debuutalbum van Dutronc, uitgebracht eind 1966, verkocht meer dan een miljoen exemplaren en kreeg een speciale Grand Prix du Disque van de Académie Charles Cros, in memoriam van één van de oprichters. Een tweede single, "Les play boys", bracht zes weken door op nummer één en verkocht 600.000 exemplaren. Dutronc was één van de commercieel meest succesvolle Franse muzieksterren van de late jaren zestig en vroege jaren zeventig. In die periode bracht hij zeven hitalbums uit en meer dan 20 singles, waaronder twee grote hits: "J'aime les filles" in 1967 en "Il est cinq heures, Paris s'éveille" in 1968.

Volgens een artikel uit 1979 in het Franse tijdschrift Rock & Folk is Dutronc "de enige zanger die zo nauw verbonden is met de jaren zestig dat het een onmogelijk om over hen te praten zonder over hem te praten". In 1991 werd "Il est cinq heures, Paris s'éveille" werd verkozen tot de beste Franstalige single ooit in een peiling onder muziekrecensenten, georganiseerd door Le Nouvel Observateur voor een speciale tv-uitzending. "Il est cinq heures, Paris s'éveille", versloeg Jacques Brel's "Ne me quitte pas" dat op een tweede plaats eindigde.

"Il est cinq heures, Paris s'éveille" (een nummer dat lijkt op het thema "Waterloo Sunset" van The Kinks) is door de All Music Guide als zijn "his finest hour" beschreven. En volgens diezelfde All Music Guide is Dutronc "één van de meest populaire artiesten in de Franstalige wereld". Als acteur verdiende Dutronc nog een (Franse film) onderscheiding voor de Beste Acteur voor de hoofdrol in de Franse biografische film over Van Gogh.  

Muziekcriticus Mark Deming over Dutronc: "De vroege hits van Dutronc waren ruwe maar slimme oefeningen in Europese garagerock ... zoals de rolmodellen van Dutronc Bob Dylan en Ray Davies, hij kon melodieën schrijven die sterk genoeg waren om mee te werken, zelfs zonder hun uitstekende teksten, en zijn band had meer dan genoeg energie om ze te laten vliegen (en de inbeelding om mee te bewegen met de muzikale tijden toen psychedelica en harde rock aan het einde van het decennium in beeld kwamen)".

Cultuurhistoricus Larry Portis beschrijft de komst van Dutronc in de Franse muziekscène samen met die van Michel Polnareff rond dezelfde tijd, als vertegenwoordiger van "de eerste Franse rockmuziek die kan worden beschouwd als een muzikaal competent samengaan met Afro-Amerikaanse en Afrikaans-Amerikaans-Britse invloeden. "Voor Portis markeert Dutronc een breuk met de literaire traditie van het Franse chanson in zijn creatief gebruik van de klanken, dan alleen de syntaxis van de taal."

Hij huwde in 1981 met zangeres Françoise Hardy met wie hij sinds 1967 een relatie had, en die de moeder is van zijn zoon Thomas Dutronc (Parijs, 1973), een Franse zanger en jazzgitarist. In 1988 gingen Hardy en Dutronc uit elkaar. 

(bron: symojetet.acmetoy.com/670 / en.wikipedia.org/wiki/Jacques_Dutronc) 

Il est cinq heures, Paris s'éveille ("Het is vijf uur, Parijs ontwaakt") is een single van de Franse zinger-songwriter Jacques Dutronc uit 1968. Het nummer is afkomstig van zijn tweede album. Het nummer werd in 1991 gekozen tot het beste Franstalige nummer aller tijden in een poll onder muziekcrititci.

Het idee voor het lied is afkomstig van Jacques Wolfsohn, artistiek directeur bij Disques Vogue. Hij kreeg het idee tijdens een maaltijd met zijn songwriting-partners Jacques Dutronc en Jacques Lanzmann en stelde hen voor een lied te schrijven over Parijs in de vroege morgen. De andere twee Jacques begonnen diezelfde avond om 23 uur met het componeren van het lied en bij zonsopgang was het lied klaar. Het lied is geïnspireerd op "Tableau de Paris à cinq heures du matin", een lied uit 1802 van Marc-Antoine Madeleine Désaugiers.

In de versie van 1968 worden de Désaugiers' tekst van een zonsopgangtafereel van bakkerijen, fruitkraampjes en straatvegers vervangen door minder kalme scènes van vrachtwagens, auto's en strippers. Bekende Parijse plaatsen zoals de Place Dauphine worden beschreven zoals ze in de jaren 60 waren. Het grote treinstation Gare Montparnasse wordt beschreven als "niet meer dan een karkas" ("...n'est plus qu'une carcasse...") omdat, ten tijde van het schrijven van het lied, dit station gesloopt werd om ruimte te maken voor de wolkenkrabber Tour Montparnasse.

De kenmerkende fluitpartij in het nummer werd pas aan het einde aan de opnames toegevoegd. Dutronc en Lanzmann waren niet tevreden over het arrangement en hadden het gevoel dat er iets miste. Dutronc had het idee om een Gipsy jazz-gitaar toe te voegen. Omdat Roger Bourdin, een fluitist, op dat moment in hetzelfde gebouw werkte kreeg hij de vraag of hij naar het nummer wilde luisteren. Bourdins improvisaties werden vervolgens aan het nummer toegevoegd.

Op de single kreeg ook de toenmalige vrouw van Lanzmann, Anne Ségalen, credits voor de teksten.

Il est cinq heures, Paris s'éveille werd uitgebracht als een EP met 4 nummers in maart 1968. Dutronc voerde het nummer uit bij de Office de Radiodiffusion Télévision Française (destijds de nationale omroep van Frankrijk) televisieshows Tilt magazine, uitgezonden op 27 maart 1968, en Palmarès des chansons, uitgezonden op 18 april 1968. Op 23 maart 1968 bereikte Il est cinq heures, Paris s'éveille de nummer 1-positie in de Franse hitlijsten. Het nummer kwam op nummer 2 in België en op nummer 4 in Nederland.

Een paar weken na de release van het nummer begon in Parijs de Parijse studentenrevolte van mei 1968. Vanwege de tekst "Parijs ontwaakt" werd het nummer wel in verband gebracht met deze gebeurtenis, hoewel de schrijvers geen politieke bedoelingen hadden met dit nummer. Een herschreven versie van het nummer werd op de barricaden gezongen. Het lied werd daarom door veel radiostations niet meer gespeeld.