82. J'attendrai (1975) - Dalida

Dalida (Caïro, 17 januari 1933 - Parijs, 3 mei 1987), pseudoniem van Iolanda Cristina Gigliotti, was een Egyptisch-Franse zangeres en actrice van Italiaanse afkomst. Met meer dan 170 miljoen verkochte platen is ze een van Frankrijks succesvolste artiesten ooit.

In 1954 was Iolanda Cristina Gigliotti Miss Egypte, en op haar eenentwintigste vertrok ze naar Frankrijk voor een carrière als zangeres en actrice. Ze noemde zichzelf toen Dalila, naar de vrouw uit de Bijbel. In Parijs veranderde ze dat op aanraden van Eddie Barclay in Dalida. Ze brak door met een Italiaans getint repertoire, en cultiveerde haar 'exotische' uitstraling met een grote bos zwarte krullen en donker omrande ogen. In 1957 had ze in Frankrijk een hit met het lied Bambino, dat 39 weken lang de hitlijst aanvoerde. Aan het einde van de jaren zestig nam ze haar typerende, blonde kapsel. Aan het begin van de jaren zeventig verdiepte ze haar repertoire door werk van Léo Ferré en Jacques Brel op te nemen.

In de jaren tachtig dwong een oogkwaal, die uit haar jeugd stamde, haar tot enkele operaties die weinig verbetering brachten. Ze zag steeds minder met haar linkeroog, en keek vaak scheel. Ook de relaties met mannen waren weinig gelukkig. Drie mannen met wie ze een al dan niet langdurige, doch erg innige relatie onderhield, pleegden zelfmoord, onder wie Luigi Tenco en Lucien Morisse.  

Met Paroles, paroles en Gigi l'amoroso, het gezongen verhaal van een Napolitaanse hartenbreker die na een mislukt avontuur in Hollywood terugkeert naar zijn geboortedorp, had ze haar grootste hits. Daarna besloot ze, op aanraden van haar broer Orlando, die tevens haar manager was, zich te richten op de opkomende disco. Met J'attendrai, een cover van een chanson uit de jaren dertig, had ze de eerste Franstalige discohit. Daarna volgde nog de disco-opvolger van Gigi l'amoroso, Gigi in Paradisco waarin Gigi na zijn dood in de hemel in het Engels zingt. Ook het nummer Darla Dirladada werd internationaal in 1970 een grote hit. Wereldwijd verkocht ze veel singles en albums, vooral in Frankrijk, Italië, België, Zwitserland, Duitsland, Egypte, Canada, het Midden-Oosten en Japan was ze razend populair.

Ze speelde nog in een film, genaamd "De Zesde Dag", waarvoor ze terugkeerde naar Egypte. Moe van alle problemen maakte ze in de nacht van 2 op 3 mei 1987 met behulp van pillen in Parijs een eind aan haar leven. Ze liet een briefje na met de woorden: «la vie m'est insupportable, pardonnez-moi» (het leven is ondraaglijk voor mij, vergeef me). Na haar dood werd Dalida een groot voorbeeld voor de nieuwe generatie zangeressen. Dalida wordt samen met Édith Piaf beschouwd als de meest populaire en invloedrijkste Franse zangeres uit de 20e eeuw. 

(bron: nl.wikipedia.org/wiki/Dalida) 

J'attendrai is een cover van een chanson uit de jaren dertig. Dalida had hiermee de eerste Franstalige discohit. J'attendrai (Frans voor "Ik zal wachten") is een populair Frans lied dat voor het eerst in het Frans werd opgenomen door Rina Ketty in 1938. Het werd het grote Franse lied tijdens de Tweede Wereldoorlog; een tegenhanger van Lili Marleen van Lale Andersen in Duitsland en Vera Lynn's We'll Meet Again in Groot Britannië.

J'attendrai is eigenlijk een Franse versie van het Italiaanse lied "Tornerai" (Italiaans voor "Jij zal terugkomen") gecomponeerd door Dino Olivieri (muziek) en Nino Rastelli (tekst) in 1936, zei geïnspireerd te zijn door het zoemende koor van Puccini's Opera "Madame Butterfly". Het werd voor de eerste keer opgenomen in 1937 door zowel Carlo Buti als Trio Lescano (begeleid door het Italiaanse jazzkwartet Quartetto Jazz Funaro), en werd een grote hit in Italië.

De Franse tekst werd geschreven door Louis Poterat, en J'attendrai werd onmiddellijk een succes. De versie van Rina Ketty werd hetzelfde jaar gevolgd door één van de Belgische chanteuses Anne Clercy, en zowel Tino Rossi als Jean Sablon namen het op in 1939. Toen Frankrijk in 1940 werd bezet, werd het al snel het grote Frans oorlogslied, waarbij de titel van het liefdeslied wordt geïnterpreteerd als het wachten op vrede en/of bevrijding.

De Franse versie van dit Italiaanse lied werd zo bekend in heel Europa dat het vaak J'attendrai werd genoemd, zelfs als het instrumentaal werd opgenomen, zoals de twee versies opgenomen door Django Reinhardt en Stéphane Grappelli in 1938. Het werd ook in andere talen en andere artiesten uitgevoerd: zoals Richard Tauber's Britse Au revoir (1945, met teksten van Bruce Sievier) en Bing Crosby's en Hildegarde's Amerikaanse I'll be Yours (beide 1945, met teksten van Anna Sosenko). De Crosby-versie werd op 18 december 1945 opgenomen voor Decca Records met Camarata en His Orchestra.

Er waren ook Duitse versies ("Komm zurück", teksten van Ralph Maria Siegel), gezongen door zowel Rudi Schuricke en Horst Winter op opnamen gemaakt in 1939. Het lied werd in Denemarken bekend als "Kun for dig" (1939, tekst van Victor Skaarup); in Noorwegen als "Kun for deg" (1939); in Zweden als "Blott för dig" (1940, songtekst van Tor Bergström); in Polen als "Czekam cie" (opgenomen in 1939 door Mieczyslaw Fogg met tekst van Andrzej Wlast); in Tsjechoslowakije als "Verím vám" (opgenomen door Rudolf Antonín Dvorský en Oldrich Kovár met tekst van Karel Kozel); en in Litouwen als "Ak, sugrižk" (met teksten van Adele Lenartaviciene).

Een extreem populaire versie werd door Dalida opgenomen voor haar album J'attendrai uit 1975. Het jaar daarop brachte ze het nummer opnieuw uit voor haar disco-album Coup de chapeau au passé: die versie bereikte de Nederlandse hitlijsten op 21 februari 1976. Het heeft de status van eerste disco hit in Frankrijk.

Versies van "Tornerai " / J'attendrai zijn populair in film en TV muziek sinds het begin van de jaren vijftig en zijn te horen in meer dan 15 films en TV series, ondermeer in Lilacs in the Spring (1954), Arch of Triumph (1984), Das Boot (1981), A Good Year (2006)  and Allied (2016).

Tekst: J'attendrai - Nederlandse vertaling